Hầu hết mọi người đều thấy khó mà tin tưởng rằng trạng thái ý thức hoàn toàn thoát khỏi mọi tiêu cực là trạng thái mà con người có thể đạt đến được. Tự ngã hư ngụy thật là xảo trá, vì thế bạn phải thật cảnh giác, thật hiện trú, và hoàn toàn trung thực với chính mình để xem liệu bạn có thực sự từ bỏ tình trạng đồng hóa với một định kiến, và nhờ đó giải thoát bản thân khỏi tâm trí của bạn hay không. Nó cũng thật là điên rồ.
Tiêu cực gồm nhiều dạng từ bứt rứt khó chịu hay sốt ruột cho đến giận dữ, từ tâm trạng u uất hay ngấm ngầm oán hận cho đến tuyệt vọng tự vẫn. Họ sẽ là ai nếu không có nó. Nhưng nếu bị trúng đòn, có nghĩa là môn đồ đang đắm chìm vào suy nghĩ, tức là y vắng mặt, không hiện trú, tức là y không tỉnh thức.
Chúng đem lại cho họ sự sâu sắc, tính khiêm cung, và lòng trắc ẩn. Thực ra, bạn còn sung mãn hơn cả trước đây nữa, hay nói đúng hơn là chỉ trong khoảnh khắc hiện tại bạn mới thực sự là chính mình. Nhận ra và chấp nhận các sự kiện này cũng phần nào giúp bạn thoát khỏi chúng.
Chỉ duy nhất hiện tại mới có thể giải thoát bạn khỏi thời gian. “Khoan thứ” là một thuật ngữ thông dụng suốt hai ngàn năm qua, nhưng hầu hết mọi người đều hiểu biết rất hạn chế về ý nghĩa của nó. Vậy ai đứng ra làm việc này?
Sự khó chịu của trạng thái ý thức mê muội bình thường sẽ biến thành đau khổ có tính mê muội sâu sắc – tức là trạng thái đau khổ hay bất hạnh dữ dội hơn và hiển nhiên hơn – khi mọi việc “hoá ra tệ hại”, khi tự ngã bị đe doạ hay khi gặp phãi thách thức, đe doạ, hoặc mất mát, dù thực sự hay tưởng tượng, trong hoàn cảnh sống của bạn, hay khi có sự xung đột trong mối quan hệ thân thiết của bạn. Không thứ gì có giá trị, không thứ gì chân thực từng mất đi cả. Dường như hầu hết mọi người đều cần phải trải nghiệm vô vàn khổ đau, thì họ mới buông bỏ được sự phản kháng để chấp nhận cái đang là – lúc ấy họ mới có lòng khoan dung.
Ít ra cũng nên quan tâm đến những gì đang diễn ra bên trong bạn chẳng kém gì những gì đang xảy ra bên ngoài. Bị qui định bởi quá khứ, tâm trí luôn luôn tìm cách tái tạo ra thứ gì nó biết và thứ gì nó vốn quen thuộc. Hệ miễn dịch sau bảo vệ bạn trước các trường năng lượng tâm trí – tình cảm tiêu cực của người khác, vốn rất hay lây lan cho bạn.
Không, bạn không cần. Trạng thái mê muội sâu sắc như cái quầng chứa nhóm đau khổ chẳng hạn, hay nỗi đau khổ sau sắc khác như mất đi người thân thương chẳng ghạn, thường cần phải được chuyển hoá thông qua sự chấp nhận hiện thực phối hợp với ánh sáng của sự trụ ý vào hiện tiền – tức là duy trì sự chú ý lâu dài. Giấc mơ của người ở trạng thái mê muội bình thường lúc ấy sẽ biến thành cơn ác mộng.
Từ bỏ phán xét không có nghĩa là bạn không nhận ra được sai lầm và vô minh khi gặp phải chúng; mà có nghĩa là bạn “nhận biết” chứ không “phản ứng” và không đóng vai trò người phán xét. Có một tiêu chuẩn xác định mức độ thành công của bạn khi thực tập điều này: đó là mức độ thanh thản mà bạn cảm thấy trong lòng. Thiên Mẫu hay Bà Mẹ Thiêng liêng có hai khía cạnh: Bà ban tặng sự sống, và chính bà lại tước đoạt sự sống.
Nó diễn ra như thể đau khổ trở thành nhiên liệu để thắp lên ngọn lửa ý thức, rồi sau đó càng cháy rực rỡ hơn. Vâng phục không phải là yếu đuối. Tôi phát biểu từ trạng thái hiện trú,và khi tôi nói, mỗi từ ngữ tôi dùng dĩ nhiên đều có một lịch sử, và xuất xứ từ quá khứ, như mọi ngôn ngữ đều là phương tiện truyền đạt mang tần số hiện trú có năng lượng cao, hoàn toàn khác biệt so với ý nghĩa thông thường của chúng.
Tại sao bạn không là chính mình? khi bạn có quan hệ với chính bản thân mình, có nghĩa là bạn đã tách mình ra làm hai: “Tôi” và “chính tôi”, chủ thể và đối tượng. Chỉ trong vài giây ngắn ngủi, trong khi bạn hoàn toàn hiện trú, thì vẻ đẹp ấy hay tính linh thiêng ấy hiển lộ ra. Bạn có thể luôn ứng phó được với khoảnh khắc hiện tại, nhưng bạn không thể đương đầu với thứ gì đó vốn chỉ là hình ảnh phóng chiếu của tâm trí – tức là bạn không thể đương đầu với tương lai.