Kỳ thực là thứ triết lý nhân sinh của bạn trai, hoặc bộc lộ, hoặc ngấm ngầm. Bạn tự nhiên cảm thấy có bổn phận tích lũy sinh lực để các sứ mệnh ấy được chu đáo thể hiện. Thầy có lỡ lời, nói gì bất đáng, có họ ngồi sẵn dưới, đứng lên chỉnh phong tay đôi.
Hiểu như vậy thì óc chú ý rất nghèo ở bạn gái mà giàu ở bạn trai. Tâm hồn trở nên hung ác trước những cảnh thương tâm của đồng loại. Đây hai gương Têrêsa lúc chôn vùi đời xuân trẻ của mình trong Tu viện kín tự xưng là linh hồn nhỏ bé mà bây giờ ai cũng biết tiếng vì đã thành đại thánh.
Các lối bôi lọ cho nó là vô tình chà đạp nhân cách con người và làm nổi bật căntính thú vật trong con người ra cách trân tráo. Họ kê chứ không phải không, nhưng để cục gạch nằm nửa trong nửa ngoài. Sống gần họ, ta có cảm tưởng họ đang giảng triết lý.
Họ hoang mang trong rừng ý lực mà người đời tùy quan niệm sống cho là lý tưởng. Mẹ nào dám cộc cằn, thô lỗ vì mẹ sợ con mẹ ra đời hung hăng, ác độc. Lương tâm họ đã úng vì tâm hồn họ tội lỗi làm cho ủng.
Các môn chơi như đánh cờ, đánh bài ăn chơi, đừng cho họ ghiền. Tôi đã không tiếc lời khen bạn trai là tốt bụng. Bạn trai không khác nhiều ông chồng, nhiều người cha trong gia đình, chiều chiều nằm yên trên ghế bố đọc sách, ngắm cảnh, hút thuốc cố ý tránh sự ồn ào của con cái, của cuộc nội trợ.
Có không ít bạn trai lại đem lối lý sự áp dụng trong gia đình hay ngoài xã hội nhất là trong xã hội học đường. Ma quỷ xui bạn bộc lộ tâm tình yêu với kẻ bạn yêu để nói lên tình nghĩa keo sơn nhưng khi bạn dại dột tin theo bản năng thấp hèn, thì lòng bạn đã là một bát lệ sầu vì chia ly bạn thêm một giọt nữa vì hối hận: tâm hồn bạn khổ và khổ. Thiên tài như Kim Trọng đa tình đến nỗi nghe tiếng đ àn bà mà
Nhưng tôi biết em trong tưởng tượng. Aùi tình vũ bảo, ít trung tín. Hồi lúc thụ giáo, quý vị tôi thấy nhiều vị la rầy nữa và vẫn có ký túc sinh thay vì súc miệng bằng nước thì súc miệng bằng bánh mì và chuối già.
Đó là chỗ yếu của bạn trai. Nhưng khi mất tình yêu hay bị bội bạc, đ àn ông đau khổ không thua đ àn bà có khi hơn nữa vì trong lúc cô độc họ dùng lý trí để suy xét chân nghĩa của ái tình, phán đoán về nhân nghĩa, thuỷ chung. Thiếu chi bà vợ không biết óc tự trọng của chồng, sướng miệng nói xấu, mắng chưởi làm mất mặt chồng và lãnh những trận đòn trị tội không còn hương vị uyên ương gì nữa.
Nhưng hiếu động bạn trai không vì đó mà có đời sống bên trong trống rỗng. Có người cho đó là tính ích kỷ đ àn ông. Lúc làm giám thị cho một tổ chức giáo dục nọ, tôi thường bắt được nhiều thư tình tứ của thứ bạn trai lai gái ấy.
Alexis Carel nói: người là vật bí mật. Chính người đ àn ông bảo đảm sinh mệnh vừa cho vợ, vừa cho con. Những xao xuyến tâm hồn vì lo ăn chơi, lo làm dáng, lo khiêu gợi, tán tỉnh, nô lệ mỹ nhân còn là có đầu óc mất khả năng phán đoán, sắc sảo, cảm hiểu xâu xa.